Đó là cuộc tổng diễn tập ứng phó sự cố tràn dầu, PCCC và an ninh cảng biển tại Tổng kho xăng dầu miền Tây thuộc Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ (ngày 23/7/2014). Phối hợp diễn tập với Petrolimex Tây Nam Bộ còn có lực lượng Cảnh sát PCCC Cần Thơ, Cảng vụ Cần Thơ. Tham dự, chỉ đạo diễn tập có Ông Trần Đức Đình – Phó giám đốc Cảnh sát PCCC Cần Thơ, Ông Vương Thái Dũng – Ủy viên Hội đồng Quản trị, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Ông Võ Thái Sơn – Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ, đại diện Cảng vụ Cần Thơ, đại diện phòng Kỹ thuật An toàn và Môi trường Petrolimex.

Theo quan sát của chúng tôi, cuộc diễn tập đã huy động được hàng trăm người tham gia và nhiều thiết bị hiện đại được huy động như tàu kéo CT-2356 công suất 250 CV kéo phao quây, ca nô chuyên dụng của Cảng vụ Cần Thơ, phao quây; giấy thấm dầu, phao tròn cứu hộ cá nhân, tàu chữa cháy, xe chữa cháy; hệ thống chữa cháy bán cố định tại 2 cầu cảng của Tổng kho XDMT, tổ hợp bơm chữa cháy công xuất mỗi máy 260 m3/h để phun nước…

Một tình huống giả định được đặt ra hết sức cụ thể và có thể nói là nguy hiểm, đó là: Tại cầu tàu 15.000 DWT (cầu 1) - Tổng kho Xăng dầu miền Tây có tàu Hàm Luông 1.200 m3 đang bơm nhập hàng DO lên bể chứa. Do thao tác đóng mở các van trong khu bể chứa không nhịp nhàng, dẫn đến áp suất trong tuyến ống tăng lên đột suất, làm cho đường ống mềm nối giữa họng xuất của tàu Hàm Luông với họng nhập DO trên sàn cầu 1 bị vỡ tại đoạn ống nằm trên mặt sàn, dầu phun ra ngoài và tràn xuống sông Hậu.

Nhưng không dừng lại ở đó, tình tiết còn được đưa ra nguy hiểm hơn là công tác an ninh trật tự bị kẻ xấu lợi dụng, hôi dầu làm cho phức tạp tình hình. Các chiến sỹ và công nhân, cán bộ ngoài việc phải đối mặt với sự cố tràn dầu còn phải bảo vệ khu vực. Lợi dụng trong lúc rối ren một số đối tượng dùng xuồng ghe thu gom, hốt vét dầu tràn. Một số khác đang xâm phạm vào khu vực xẩy ra sự cố, gây mất ANTT, an toàn khu vực và công tác PCCN.

Có mặt tại khu vực này, mặc dù biết là tình huống được giả định nhưng chúng tôi cũng không khỏi hồi hộp bởi tình huống đặt ra là quá lớn. Tại khu vực cầu tàu 1 kéo dài đến cầu tàu 2 của Tổng kho Xăng dầu miền Tây. Vào lúc 15 giờ 15 phút của một ngày thời tiết không thuận lợi, một thông tin báo động vắn tắt được phát ra qua hệ thống loa truyền thanh, tiếng còi báo động rú lên: Thông báo, sự cố tràn dầu! Lượng dầu tràn ra với lưu tốc khoảng 50m3/h, trôi về phía hạ lưu sông Hậu hướng về khu vực cảng Cần Thơ với vận tốc khoảng 0.5m/s. Tổng số dầu tràn ra khoảng 2m3 và lan rộng trên mặt nước. Do trời nắng nên hơi dầu bốc lên khá mạnh trên mặt cầu cảng 1. Gió tại khu cầu cảng cấp 3, hướng gió Tây - Tây Nam. Nước thuỷ triều đang xuống (nước ròng về phía hạ lưu vận tốc dòng chảy khoảng 0.5m/s. Tại cầu tàu cầu tầu 2 có 01 phương tiện thủy đang nhận hàng.

Ngay sau khi sự cố xẩy ra, đồng chí tổ trưởng xuất nhập tại cầu cảng đã dùng bộ đàm khẩn cấp báo cho đồng chí Giám đốc Cảng Biển – PFSO – BCH ANCB của Tổng Kho biết và xin chi viên lực lượng tiếp ứng. Từng tiếng hô vang của chỉ huy và các đội hết sức khẩn trương, liên tiếp:

“Báo cáo Giám đốc tại cầu tàu 1, bục đường ống mềm nhập hàng, dầu tràn ra ngoài khoảng 02m3 đang trôi về phía hạ lưu”.

“Đóng van nhập, báo động khẩn cấp…”

“Cầu 1 có sự cố tràn dầu, các bộ phận dừng xuất hàng, tắt bơm, đóng van tập trung lực lượng ứng cứu theo phương án 1”.

“Yêu cầu Tổng kho triển khai ngay phương án ƯPSCTD & PCCC; thông báo cho các lực lượng trong phương án phối hợp ứng cứu, đề phòng các sự cố nguy hiểm khác phát sinh”;

“Rõ”.

“Báo cáo đã đóng van nhập, không còn khả năng tràn dầu”.

“Tiếp tục phun nước làm mát, tẩy rửa sạch cầu tàu, ngăn chặn nguy cơ cháy nổ”.

“Rõ”

“Báo cáo đã đóng van xuất, niêm hàng cho tầu rời ra khu vực an toàn”

“Tiếp tục phun nước làm mát ngăn chặn nguy cơ cháy nổ”.

“Rõ”

“Báo cáo đã triển khai kéo phao quây dầu ngăn chặn vết dầu loang xong”.

“Chuẩn bị phương tiện bơm vét lượng dầu tràn”.

“Rõ”

“Báo cáo đã triển khai kéo phao quây dầu ngăn chặn vết dầu loang xong”.

“Chuẩn bị phương tiện bơm vét lượng dầu tràn”.

“Rõ” …

Từng tiếng hô vang. Và kèm theo đó là những động tác thuần thục của các lực lượng ứng cứu được triển khai nhiệp nhàng, nhanh nhẹn, dường như không thừa một động tác.

Phun nước vào khu tràn dầu làm loãng nồng độ hơi dầu phòng ngừa nguy cơ cháy nổ

Tại vị trí tập kết, xe chữa cháy của Cảnh sát PCCC TP Cần Thơ đậu khu vực ngoài cổng 1, trên đường trục chính của khu chế xuất: theo thứ tự từng tiểu đội. Tiểu đội 1 (TĐ1), Tiểu đội 2 (TĐ2); Tàu chữa cháy Tiểu đội 3 (TĐ3) đậu khu vực cầu tàu 2. Ngay sau đó, Sở cảnh sát PCCC TP Cần thơ điều động 2 xe chữa cháy, 1 tàu chữa cháy, lực lượng 20 CBCS tiến tới hiện trường. Xe TĐ2 tiến đến vị trí trước cổng xuống cầu 1 nhanh chóng triển khai 2 đường vòi A65, mỗi đường 4 cuộn vòi và 2 lăng A đặt tại cầu tầu có nhiệm vụ phun nước vào khu dầu tràn, làm loãng nồng độ hơi dầu phòng ngừa nguy cơ cháy nổ tại cầu 1. Đồng thời kết hợp với lực lượng PCCC cơ sở tiếp nước từ các họng lấy nước họng chờ của hệ thống chữa cháy tại Tổng kho tiếp nước cho xe phun liên tục. Xe TĐ1tiến đến vị trí trước cổng xuống cầu 2, triển khai 2 đường vòi A65, mỗi đường 4 cuộn vòi và 2 lăng A đặt tại cầu tầu có nhiệm vụ phun nước vào khu dầu tràn, làm loãng nồng độ hơi dầu phòng ngừa nguy cơ cháy nổ tại cầu 2. Đồng thời kết hợp với lực lượng PCCC cơ sở tiếp nước từ các họng lấy nước họng chờ của hệ thống chữa cháy tại Tổng kho tiếp nước cho xe phun liên tục. Tàu chữa cháy TĐ3 đến gần cầu tàu 1- khu vực phao đã quây dầu tràn, triển khai đội hình phun nước làm loãng hơi dầu phòng ngừa nguy cơ cháy nổ tại cầu 1 và tàu Hàm Luông. Đội này còn triển khai đội hình chữa cháy bằng bọt Foam.

Về công tác an ninh tại khu vực, sau khi nhận đươc tin báo Gám Đốc cảng biển – PFSO – BCH ANCB của Tổng Kho nhanh chóng xuống hiện trường trực tiếp điều động lực lượng bảo vệ chuyên trách và công nhân giao nhận khẩn trương tiến hành 1 số biện pháp để đảm bảo ANCB. Tổng kho cử 4 công nhân đường bộ tăng cường cho cầu cảng nơi xẩy ra sự cố để tiếp ứng cho khu vực này. Cử 2 Bảo vệ tại 2 cầu cảng dùng loa tay thông báo cho các xuồng ghe đang thu gom hốt vét dầu tràn và các phương tiên thủy đang lưu thông trên sông rời và tránh xa khu vực đang xẩy ra sự cố. Cắt cử lực lượng Bảo Vệ chốt chặt cổng A – cổng B – chòi gác – cầu cảng số 1- 2 không cho người lạ mặt không có nhiệm vụ và kẻ gian vào ăn trộm đồ và phá hoại vật tư tài sản đơn vị. Khi các lực lượng chức năng có mặt đến phối hợp tiếp tục thông báo ngăn chặn các phương tiện thu gom chắt vét dầu tràn ra khỏi nơi nguy hiểm. Kiên quyết xử lý các trường hợp quá khích lợi dụng sự cố phá rối ANTT khu vực…

Sau một thời gian chừng nửa giờ, với nhiều thao tác khẩn trương, bài bản, theo đúng kịch bản, ông Vũ Ngọc Nhật - Phó Giám đốc Công ty - Trưởng Ban chỉ đạo ƯCSCTD tuyên bố kết thúc cuộc diễn tập và thông báo việc họp tổng kết, đánh giá và đánh giá rút kinh nghiệm.

Tại cuộc họp tổng kết, đánh giá và rút kinh nghiệm, đại diện các cơ quan chức năng đánh giá cao về kỹ thuật cũng như tinh thần, trách nhiệm của đội ngũ công nhân, cán bộ Công ty tham gia diễn tập. Buổi diễn tập thành công, từ công tác chuẩn bị kịch bản đến phối hợp triển khai kế hoạch diễn tập, có vận dụng sáng tạo, đồng bộ, kịp thời và đạt mục tiêu đề ra

Ông Trần Đức Đình – Phó giám đốc CS PCCC Cần Thơ đánh giá: “Cuộc tổng diễn tập lần này được tổ chức bài bản, huy động một lực lượng hùng hậu. Trong điều kiện thời tiết không thuận lợi như hôm nay, mặc dù gió lớn và sóng lớn nhưng tất cả các bộ phận tham gia diễn tập rất bình tĩnh, phối hợp nhịp nhàng, quyết liệt và triển khai các đội hình đúng với phướng án đặt ra trong thời gian khá nhanh”.

Ông Vương Thái Dũng - Ủy viên HĐQT, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu VN phát biểu tại cuộc họp

Tại cuộc họp, ông Vương Thái Dũng - Ủy viên Hội đồng Quản trị, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam cho biết, phương án tổng diễn tập ứng phó sự cố tràn dầu là hoạt động thường niên của tất cả các đơn vị thuộc Tập đoàn Petrolimex, tuy nhiên ứng với cơ sở vật chất là quy mô từng đợt diễn tập khác nhau. Trong điều kiện môi trường hiện nay thay đổi về khí hậu, bất lợi về thời tiết nên mọi tình huống đều có thể xảy ra nên mục tiêu chính của cuộc tổng diễn tập lần này trước hết là tăng cường, củng cố lại ý thức, nhận thức và trách nhiệm của cán bộ công nhân viên về công tác đảm bảo an toàn môi trường, PCCC. Ngoài ra, qua cuộc diễn tập này giúp các đơn vị rút ra nhiều bài học kinh nghiệm để nâng cao hơn nữa quy trình, kỹ năng, đánh giá tình hình, ra quyết định và sẵn sàng ứng phó các tình huống mất an toàn có thể xảy ra đối với CBCNV Tổng kho xăng dầu miền tây. Bên cạnh đó, cuộc tổng diễn tập một lần nữa khẳng định lại sự phối hợp tốt giữa lực lượng PCCC tại của Tổng kho Xăng dầu miền Tây với các lực lượng PCCC tại địa phương nhu lực lượng như cảnh sát PCCC Cần Thơ, Cảng vụ Cần Thơ, Khu CN Trà Nóc trong công tác phòng chống cháy nổ và bảo về môi trường.

Cũng tại cuộc họp, Ông Vương Thái Dũng yêu cầu Petrolimex Tây Nam Bộ tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, tự kiểm tra về công tác phòng chống cháy nổ và an toàn môi trường, ngoài ra Ông Dũng đề nghị với với phương châm 4 tại chỗ (Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và vật tư hậu cần tại chỗ ) Công ty cần nâng cao hơn nữa kỹ năng, khả năng tác chiến của cán bộ công nhân viên khi có tình huống mất an toàn xảy ra.

Ông Võ Thái Sơn - Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ

Kết thúc cuộc họp đồng chí Võ Thái Sơn – Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty tiếp thu các ý kiến đánh giá, đóng góp của các đại biểu để hoàn thiện hơn nữa công tác phòng chống cháy nổ và an toàn môi trường.

Các đại biểu đang phát biểu tại Hội nghị

Toàn cảnh Hội nghị