4:38 PM, 30/10/2012

(Chinhphu.vn) - Hiện Việt Nam chỉ thực hiện tạm nhập tái xuất xăng dầu để đáp ứng yêu cầu hoạt động đối ngoại, đối với tàu thuyền và máy bay của nước ngoài, còn các trường hợp khác thì đã tạm dừng.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tại phiên thảo luận tại hội trường sáng 30/10, đại biểu Lê Thị Nga (đoàn Thái Nguyên) cho rằng theo Công ước Kyoto về hải quan mà Việt Nam là thành viên và khuyến cáo của tổ chức hải quan quốc tế thì xăng, dầu không nằm trong danh mục hàng hóa được tạm nhập, tái xuất. Vì vậy, việc Bộ Công Thương cho phép được tạm nhập, tái xuất đối với xăng, dầu vô hình chung đã hợp pháp hóa hành vi buôn lậu để doanh nghiệp trốn thuế…

Giải đáp những thắc mắc của đại biểu Lê Thị Nga, Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng cho biết, các nước bạn Lào, Campuchia do không có điều kiện địa lý, điều kiện kinh nghiệm trong quản lý xăng, dầu nên có yêu cầu chúng ta cung cấp xăng, dầu. Mỗi năm chúng ta vẫn phải tạm nhập xăng, dầu để xuất lại cho nước bạn Lào và Campuchia.

Thứ hai là hoạt động của máy bay, tàu thuyền nước ngoài vào Việt Nam, cũng có nhu cầu mua xăng, dầu tại Việt Nam để phục vụ di chuyển. Những hoạt động này không phải chỉ có Petrolimex đảm nhiệm, ví dụ như máy bay của nước ngoài do doanh nghiệp xăng dầu hàng không thực hiện việc tạm nhập, tái xuất; tàu biển nước ngoài do doanh nghiệp xăng dầu hàng hải thực hiện việc tạm nhập, tái xuất. "Chúng tôi nghĩ rằng đây là sự cần thiết thực hiện theo đúng quy định", Bộ trưởng nói.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng thừa nhận vừa qua có một số trường hợp lợi dụng cơ chế tạm nhập, tái xuất để buôn lậu, để trục lợi. Hải quan và các cơ quan chức năng đã phát hiện. Chính phủ đã yêu cầu phải xử lý nghiêm túc.

Trước mắt, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương cùng với Bộ Tài chính đã thống nhất ban hành quy định chỉ cho phép các hoạt động tạm nhập, tái xuất theo yêu cầu đối với hoạt động đối ngoại, đối với tàu thuyền và máy bay của nước ngoài, còn các trường hợp khác thì tạm dừng.

Không hạn chế doanh nghiệp trong nước tham gia thị trường xăng dầu

Vẫn theo đại biểu Lê Thị Nga, “hiện có 12 doanh nghiệp đầu mối xăng, dầu, nhưng tổng thị phần của Petrolimex, PV Oil và Sài Gòn Petro chiếm tới khoảng 90%. Riêng Petrolimex đã chiếm khoảng 60%, đây chính là nhóm doanh nghiệp thống lĩnh thị trường (khống chế giá bán-PV)”. Trong khi đó, Cục quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) chưa từng có một cuộc điều tra nào về các doanh nghiệp thống lĩnh thị trường xăng dầu như thế nào để khống chế giá bán.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho rằng, theo Nghị định 84 của Chính phủ thì không hạn chế doanh nghiệp trong nước nếu đủ điều kiện (kho bãi, vốn, hệ thống phân phối) có thể đăng ký để trở thành doanh nghiệp đầu mối về xăng dầu. Chúng ta chỉ hạn chế nước ngoài trong lĩnh vực xăng dầu. "Nhưng cho đến giờ phút này ngoài 12 doanh nghiệp cũng chưa có thêm doanh nghiệp nào đăng ký làm đầu mối kinh doanh xăng dầu”.

Về cơ chế, hàng năm Bộ Kế hoạch và Đầu tư căn cứ vào nhu cầu của năm sau có thông báo chỉ tiêu nhập khẩu xăng dầu tối thiểu và căn cứ vào chỉ tiêu đó, Bộ Công Thương thông báo cho các doanh nghiệp đăng ký hạn ngạch nhập khẩu xăng dầu tối thiểu.

“Nhưng trên thực tế vừa qua, nhất là trong thời điểm giá xăng dầu tăng cao, có không ít doanh nghiệp không thực hiện chỉ tiêu đăng ký, không nhập khẩu dẫn đến Bộ Công Thương phải nhắc nhở và rút giấy phép. Như vậy, phần thiếu hụt này phải giao cho Petrolimex hay cho Công ty xăng dầu dầu khí thực hiện. PV Oil (Petro Vietnam) thực hiện phân phối sản phẩm của nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn (cũng của Petro Vietnam) sản xuất chiếm 30% thị phần. Còn thị phần của Petrolimex do lịch sử để lại. Chúng tôi khẳng định không hạn chế các doanh nghiệp trong nước tham gia vào lĩnh vực xăng dầu nếu có đủ điều kiện”, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nói.

Trước ý kiến của đại biểu Lê Thị Nga về việc thành lập cơ quan quản lý cạnh tranh tách khỏi Bộ Công Thương để bảo vệ tốt hơn người tiêu dùng, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: “Bộ Công Thương cũng nhận thức được rằng nếu để Cục Quản lý cạnh tranh trực thuộc Bộ thì cũng có câu chuyện vừa quản lý, vừa xử lý. Do vậy, Bộ Công Thương đang kiến nghị Thủ tướng xem xét tách Cục Quản lý cạnh tranh ra khỏi Bộ Công Thương và trực thuộc Hội đồng Quản lý cạnh tranh quốc gia (cơ quan bao gồm các bộ, ban ngành liên quan)”.